Σε μια εποχή που η ελληνική επιχειρηματικότητα μάχεται για την επιβίωσή της μέσα σε ένα περιβάλλον υψηλού κόστους ενέργειας και περιορισμένου ανταγωνισμού, η Πολιτεία όχι μόνο δεν λειτουργεί ως αρωγός, αλλά ως ένας πολυδιάστατος, αμείλικτος ελεγκτικός μηχανισμός που δημιουργεί κλίμα φόβου και ανασφάλειας.
Η εικόνα ενός καταστήματος, όπως μια επιχείρηση εστίασης, όπου εν ώρα αιχμής εισβάλλουν διαδοχικά η ΑΑΔΕ, η Υγειονομική Υπηρεσία, ο ΕΦΚΑ, ο Δήμος, Η Περιφέρεια και άλλες υπηρεσίες, είναι πλέον καθημερινότητα. Αυτό το πολυπλόκαμο δίκτυο ελέγχου όχι μόνο διακόπτει την εργασία και την εξυπηρέτηση των πελατών –πλήττοντας την παραγωγικότητα– αλλά μετατρέπει τον Έλληνα επιχειρηματία σε μόνιμο ύποπτο.
Το κλίμα του εκφοβισμού και οι υπέρογκες ποινές
Το πρόβλημα δεν είναι η διενέργεια ελέγχων, η οποία είναι αναγκαία για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Το πρόβλημα είναι ο τρόπος, η συχνότητα και, κυρίως, η ευκολία με την οποία καταλογίζονται υπέρογκα πρόστιμα και ποινές.
Η παρατηρούμενη τάση για άμεσο, σκληρό καταλογισμό υψηλών προστίμων, ακόμη και για τυπικές ή ήσσονος σημασίας παραβάσεις, έχει δημιουργήσει ένα ασφυκτικό ταμειακό πρόβλημα στις μικρές επιχειρήσεις. Πολλές από αυτές τις ποινές, όπως δείχνει η πρακτική, καταπίπτουν αργότερα στα διοικητικά δικαστήρια ή σε ενδικοφανείς προσφυγές. Ωστόσο, η ζημιά έχει ήδη γίνει: η επιχείρηση έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από την αρχική δέσμευση κεφαλαίων και τη δυσφήμηση που προκαλεί ένας δημόσιος έλεγχος.
Αυτό το περιβάλλον υπερβολικού ζήλου από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, συχνά χωρίς την απαραίτητη διάκριση μεταξύ δόλου και αβλεψίας, λειτουργεί ως εκφοβισμός. Οι μικρές επιχειρήσεις, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, αδυνατούν να αντέξουν τον συνεχή οικονομικό και ψυχολογικό πόλεμο.
Η ανάγκη για συντονισμό και λογική
Η Πολιτεία οφείλει να καταλάβει ότι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της παραβατικότητας δεν μπορεί να γίνεται με όρους τιμωρητικής εκδίκησης εις βάρος του συνόλου της επιχειρηματικότητας.
Αυτό που χρειάζεται άμεσα είναι:
- Ενδοϋπηρεσιακός συντονισμός: Οι έλεγχοι να γίνονται συνδυαστικά και μία φορά (π.χ. κοινή ομάδα ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ, Υγειονομικού) και όχι διαδοχικά, προκειμένου να μην διαταράσσεται συνεχώς η λειτουργία των επιχειρήσεων.
- Αρχή της αναλογικότητας: Να εφαρμόζεται η αρχή της αναλογικότητας στον καταλογισμό ποινών, με έμφαση στην καθοδήγηση και την συμμόρφωση και όχι στην άμεση εξόντωση. Τα πρόστιμα πρέπει να είναι δίκαια και να αντικατοπτρίζουν τη βαρύτητα της παράβασης.
Η ελληνική επιχειρηματικότητα δεν είναι ο εχθρός. Χωρίς ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης, η ανάκαμψη θα παραμείνει ένα άπιαστο όνειρο, και οι μικρές επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να κλείνουν τις πόρτες τους, όχι από έλλειψη εργασίας, αλλά από ασφυξία ελέγχων.
Γιώργος Φλωράς
Εκδότης ΚΛΑΔΙΚΑ ΝΕΑ
gfloras@kladikanea.gr
